Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin 19.08.2011 tarih ve 19931 sayılı yazıları ile Odamıza ulaşan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yazılarında, 16/12/2010 tarih ve 27787 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik ” ile ilgili uygulamalara yönelik tereddütlerin giderilmesi amacı ile iki adet genelge yayınlandığı ve bu genelgelerin üyelerimize duyurulması talep edilmiştir. Buna göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Eski: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı) tarafından hazırlanarak yayınlanan ‘’Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik’’(a) ile ilgili uygulamaya yönelik tereddütlerin giderilmesi için düzenlenmiş olan 06.07.2011 tarih ve 12978 sayılı 2011/2 genelgesinde, (b) yapı müteahhitlerinin sorumlulukları ve yapı müteahhit sicilinin uygulaması konularına; 06.07.2011 tarih ve 12984 Sayılı 2011/7 genelgede de (c) ustalık belgesi, ve ustalık yetki belgesi yerine geçecek belgeler ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. (a) Yapı Müteahhitlerinin Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hakkında Yönetmelik İçin TIKLAYINIZ..
(b) 06.07.2011 tarih ve 12978 sayılı 2011/2 Genelgesi İçin TIKLAYINIZ…
(c) 06.07.2011 tarih ve 12984 Sayılı 2011/7 Genelgesi İçin TIKLAYINIZ..
Söz konusu Genelgelerde düzenlenen hususlar aşağıdadır.. (a) 06.07.2011 tarih ve 12978 sayılı 2011/2 Genelgesinde Açıklanan Konular: 1-Yönetmeliğin, yapı ruhsatına tâbi tüm yapıların, tek parselde bir bodrum katı dışında en çok iki katlı ve toplam yapı inşaat alanı 500 m2 yi geçmeyen yapılar hariç, bir yapı müteahhidinin sorumluluğu altında inşa edilmesine, her yapı müteahhidin Bakanlığımızdan bir yapı müteahhidi yetki belgesi numarası almasına, yetki belgesi numarasının yapı ruhsatında, yapı kullanma izin belgesinde ve yapım işleri sözleşmelerinde kullanılmasına ilişkin hükmü 01/01/2012 tarihinde yürürlüğe girecektir. Her ne kadar uygulama 1/1/2012 taraihinden itibaren başlayacak olsa dahi Bakanlığımızca yürütülmekte olan yazılım çalışmasının tamamlanmasını ve donanımsal ihtiyaçların karşılanmasını müteakip ihtiyari olarak 01/01/2012 tarihinden önce de yetki belgesi numarası verilmeye başlanabilecektir. Bu hususta Bakanlığımız internet sayfasında ayrıca duyuru yapılacaktır. Bu nedenle süreç tamamlanmadan yapılacak başvuruların Bayındırlık ve İskan Müdürlüklerince geri çevrilmeden kabul edilmesi, yazılım tamamlandığının Bakanlığımızca duyurulması sonrasında, yapılan başvuruların müracaat sırasına göre Müdürlüklerce elektronik ortama aktarılarak, yetki belgesi numarası verilmesi ve bu hususun başvuru sahiplerine bildirilmesi gerekmektedir. 2-Ruhsat düzenlemeye yetkili idarelerce, aynı zamanda yapı sahibi olmayan yapı müteahhitlerinin inşa edilen yapı ile ilgili vergi ve sigorta prim borcu olması nedeniyle yapı kullanma izni düzenlenemeyen yapılara 3194 sayılı İmar Kanununun 5940 sayılı Kanunla değiştirilen 28 nci maddesi onuncu fıkrası kapsamında düzenlenen yapı kullanma izin belgesinin bir örneğinin, yapı müteahhitlerinin kayıtlarına işlenmek ve değerlendirilmek üzere Bakanlık merkez teşkilatı yerine Bayındırlık ve İskan Müdürlüklerine gönderilmesi, Müdürlüklerin 01/01/2012 tarihinden sonra vergi veya sigorta prim borçları ödenmeden verilen yapı kullanma izin belgelerine dair bilgileri, yapı müteahhitlerinin kayıtlarına işlemeleri ve değerlendirme sonuçlarını Kanunun 42 nci maddesinin son fıkrası gereği işlem yapmak üzere elektronik ortamdan Bakanlığa iletmeleri zorunludur. Ayrıca yapı ruhsatında yapım işini yükümlenen yapı müteahhitinin bilgileri ve imzası olmamasına rağmen, idarede yer alan ruhsat dosyasında, söz konusu yapıya ilişkin olarak bir yapı müteahhidi ile imzalanmış yapım sözleşmesinin bir örneği bulunan yapılarda, yapım faaliyetlerine ait vergi ve sigorta prim borçlarının yapı müteahhidi tarafından ödenmemiş olması halinde de yapı kullanma izin belgesi düzenlenmesi işlemlerinin İmar Kanunu’nun 28 nci maddesinin onuncu fıkrası kapsamında gerçekleştirilmesi mümkündür. Ancak, her şekilde yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesinin bir örneğinin gerekli takibatı ve tahsilatı yapmak üzere ilgili kamu kuruluşlarına gönderilmesi zorunludur.
(b) 06.07.2011 tarih ve 12984 Sayılı 2011/7 Genelgesinde Açıklanan Konular: Yönetmeliğin, Ustalık yetki belgesi olarak kabul edilecek belgeler başlıklı Geçici 1 nci maddesinde:
“(1) MYK (Mesleki Yeterlilik Kurumu), ve yetkilendirdiği kuruluşlarca standardı ve yeterliliği belirlenen konularda illerde ustalık yetki belgesi verilinceye kadar, belge verilmesine başlanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde bu kuruluşlarca verilecek belgelerle doğrudan değiştirilmek üzere, a) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında edinilmiş diploma, ustalık belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri açma belgesi, kalfalık, ustalık belgelerinden birisi, b) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 4 üncü maddesi ile 31/12/2008 tarihli ve 27097 6. Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye İş Kurumu İşgücü Uyum Hizmetleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine göre faaliyet gösteren kurslardan aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesine göre alınan kurs bitirme belgeleri, c) Kuruluş kanunlarında veya ilgili kanunlarca yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları ile Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) ilgili biriminin onayının alınması şartıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, eğitim amaçlı faaliyet gösteren vakıf ve dernekler, işçi ve işveren kuruluşları ile bünyelerinde kurulu iktisadi işletmeler veya işveren tarafından düzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler, ç) Uluslararası kurum ve kuruluşlardan alınan ve MEB tarafından denkliği sağlanan belgeler, d) Yukarıdaki bentlerde sayılan belgelerden herhangi birine sahip olmamakla birlikte, inşaat ve tesisat işlerinde bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce çalışmış olduğunu, müteahhitten alınacak yazı veya sosyal güvenlik kuruluşundan alınacak belge ile kanıtlayıp, bu yazı veya belgelerle 1/1/2015 tarihinden önce müdürlük veya ilgili idareye başvurarak adına EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi düzenlenenlere, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar tarafından 32-40 saatlik eğitim sonucunda verilen belgeler,
yetki belgesi olarak kabul edilir. (2) EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi verilebilmesi için, inşaat ve tesisat işlerinde çalıştığına ilişkin müteahhitten alınacak yazı veya sosyal güvenlik kuruluşundan alınacak belge ile bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç 1/1/2015 tarihine kadar müdürlük veya ilgili idareye başvurulması zorunludur. Bu belgelerden biri ile başvurulması halinde, müdürlük veya ilgili idarece en geç üç iş günü içinde talep sahibi adına EK-3 formu düzenlenir. İlgili idare düzenlediği EK-3 formunun bir örneğini müdürlüğe gönderir.
(3) Müdürlük veya ilgili idare tarafından 1/1/2015 tarihinden sonra EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi düzenlenemez. EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi 1/1/2017 tarihine kadar, inşaat ve tesisat işlerinde yönetmeliğin yayımı tarihinden önce çalışmış olduğuna dair müteahhitten alınan yazı veya sosyal güvenlik kuruluşundan alınan belgeler 1/1/2015 tarihine kadar ustalık yetki belgesi yerine geçer. Bu belgeleri haiz olan inşaat ve tesisat işlerinde çalışanlardan, belgelerin geçerlilik süresi içinde ayrıca birinci fıkrada sayılan ustalık yetki belgeleri istenmez.” denmektedir. Uygulamaya yönelik bazı tereddütlerin giderilmesi için aşağıda belirtilen açıklamalara ihtiyaç duyulmuştur. 1- Yönetmeliğin Geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ve ikinci fıkrası hükmü, yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda ustalık yetki belgesi olarak doğrudan kabul edilen belgelerden herhangi birine sabip olmamakla birlikte, inşaat ve tesisat işlerinde Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce çalışmış olduğunu, müteahhitten alınacak yazı veya sosyal güvenlik kuruluşundan alınacak belge ile kanıtlayıp, bu yazı veya belgelerle 1/1/2015 tarihinden önce müdürlük veya ilgili idareye başvurarak adına EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi düzenlenenlere; Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı kurum ve kuruluşlar tarafından verilecek 32-40 saatlik eğitim öngörülmektedir. Bu eğitim sonucunda verilen belgeler yetki belgesi olarak kabul edilecektir. Bu kapsamda MEB’ nın belirlediği ve uygulanmakta olan eğitim proğramı dahilinde EK-3 belgesine sahip olanlardan, öncelikle demir, betonarme kalıbı, çatı, duvar, boya, sıva, yalıtım vb. inşaat işleri ile sihhi, kalorifer ve elektrik tesisatlarına ilişkin ustalık branşlarında gerekli eğitim faliyetleri başlatılarak, gerekli süreler boyunca sürdürülmesine yönelik olarak tüm iş ve işlemler zaman kaybedilmeksizin Valiliğiniz koordine edilerek yapılacaktır. Buna ilaveten, yönetmelik kapsamında kabul edilen yetki belgelerine yönelik diğer eğitim faaliyetlerinin de bu kapsamda koordine edilerek, devam ettirilmesi sağlanacaktır. 2- Yönetmelik eki EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesi verilebilmesi için, inşaat ve tesisat işlerinde çalıştığına ilişkin müteahhitten alınacak yazı veya sosyal güvenlik kuruluşundan alınacak belge ile bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç 1/1/2015 tarihine kadar Bayındırlık İskan Müdürlüğü veya yapı ruhsatı düzenlemeye yetkili idareye başvurulması zorunludur. Bu belgelerden biri ile başvurulması halinde, Müdürlük veya ilgili idarece talep sahibi adına EK-3 Geçici Ustalık Belgesinin en geç üç iş günü içinde düzenlenmesi gerekmektedir. İlgili idareler düzenledikleri EK-3 belgelerinin bir suretini ivedilikle Bayındırlık ve İskan Müdürlüğüne gönderecektir. 3- Müdürlük ve ilgili idarelerce düzenlenen EK-3 Geçici Ustalık Belgeleri, Müdürlük tarafından Bakanlığımız portalı https://portal.bayindirlik.gov.tr/ adresinden elektronik ortama aktarılacaktır. Kullanıcı girişleri, bu yönetmelik uygulaması kapsamında isim ve unvanları Müdürlüklerce daha once bildirilen personellere ilişkin kullanıcı adı ad.soyad ve şifre bilgileri ise Bakanlık Bilgi işlem Daire Başkanlığındaki çağrı merkezindeki 0312 285 71 73 /2403 – 2411 – 2414 telefon numaralarından alınarak işlem yapılacaktır. Kullanıcılarda değişiklik olması halinde Bakanlığımıza yazılı olarak bildirilmesi ve yeni şifre talebinde bulunulması gerekmektedir. Ustalık tanımlamaları ile ilgili olarak Bakanlığımızca oluşturulan Bayındırlık ve İskân Bakanlığı İnşaat ve Tesisat Analiz ve Birim Fiyatları içerisinde yer alan ustalık tanımları ile Milli Eğitim Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Merkezi Yeterlilik kurumundan alınan ustalık tanımları kullanılmış olduğu, bahsi geçen tanımlamaların eksik ve yetersiz olması halinde Bakanlığımıza bildirilmesi durumunda yeni ustalık bilgileri sisteme eklenecektir.
